اشاره:

آنچه می خوانید درنگی است در سیره، زندگی و شخصیت قرآنی امام حسین علیه السلام که از دوران کودکی حضرت تا روز شهادتشان را در بر می گیرد.

با اذعان به اینکه پرداختن به تمام زوایای زندگی و اضلاع شخصیتی که بر محور قرآن شکل گرفته است، مجالی فراختر از حوصله این نوشتار می طلبد، لکن از باب "آب دریا را اگر نتوان چشید، هم به قدر تشنگی باید چشید"، در ضمن چند نوشتار دنباله دار نگاهی اجمالی به سلوک قرآنی حضرت سید الشهداء خواهیم افکند.

دیباچه

دنیا برای بسیاری از مردم جای زینت، تفاخر، تکاثر، لهو و لعب است؛ اما گروهی از مردان خدا هرگز فریب لذت‏های زودگذر را نمی‏خورند و بر اساس گفته قرآن کریم «تجارت، آنها را از ذکر خدا غافل نمی‏کند». آنان در دنیا زندگی می‏کنند؛ اما هرگز وابسته به دنیا نیستند. آری فقط به خدا دل بسته‏اند و آنچه که در مسیر کمال است.

مونس آنان کتاب خدا و آیات الهی است؛ آن گونه که اگر تمام مردم کره زمین بمیرند، اما این کتاب همراهشان باشد، هرگز احساس تنهایی و وحشت نمی‏کنند.

امام حسین علیه‏السلام از جمله انسان‏های بی‏نظیر جهان هستی است که زندگی او با قرآن عجین شده بود. او از کودکی با قرآن همراه بود؛ عاشق و دلداده قرآن بود. چون لب به سخن می‏گشود، کلامش آیات قرآن بود و از قرآن دفاع می‏کرد؛ اگر نامه‏ای می‏نگاشت، دفاع از قرآن بود و سکوتش برای اندیشیدن در آیات آن.

با اذعان به این که در این نوشتار کوتاه نمی‏توان کاملاً به زندگی قرآنی امام حسین علیه‏السلام پرداخت، اما اجمالاً به مواردی از آن اشاره خواهد شد که از دوران کودکی حضرت تا روز شهادتش را دربرگرفته است.

 

1. عشق به قرآن در دوران کودکی

امام حسین علیه‏السلام از کودکی به قرآن عشق فراوانی داشت؛ زیرا آیات فراوانی از قرآن در خانه‏شان بر رسول خدا صلی الله‏ علیه ‏و ‏آله ‏و سلم نازل گشت و بدون تردید، امام حسین علیه‏السلام متأثّر از فضای قرآن حاکم بر خانواده بود.

ایشان از سنین کودکی به قرائت، حفظ، تفسیر و تأویل قرآن اهمیت زیادی می‏داد. به چند نمونه از آنها که در تاریخ به ثبت رسیده، دقت کنید:

الف ـ فراگیری سوره توحید

از امام حسین علیه‏السلام سؤال شد: از رسول خدا چه شنیدی؟ فرمود: شنیدم که می‏فرمود:

خداوند کارهای مهم و بزرگ را دوست می‏دارد و کارهای پست و حقیر را نمی‏پسندد... و او «قل هواللّه احد» و نمازهای پنجگانه را به من آموخت.

و شنیدم که می‏فرمود: هرکه خدا را اطاعت کند، خدا او را بالا می‏برد و هرکه نیت خود را برای خدا خالص کند، خدا او را نیکو سازد و بیاراید و هرکه به آنچه نزد خدا است، اطمینان کند، خدا او را بی‏نیاز کند و هرکه بر خدا بزرگی کند، خدا او را خوار سازد.¹

ب ـ پرسش تأویل برخی آیات از رسول خدا صلی ‏الله‏علیه ‏و‏آله ‏وسلم

اسماعیل بن عبداللّه روایت کرده است: هنگامی که آیه «و اولوا الأرحام بعضهم اولی ببعض فی کتاب اللّه»؛ (و خویشاوندان در کتاب خدا بعضی مقدم بر بعضی دیگرند) نازل شد، امام حسین علیه‏السلام می‏فرماید: تأویل این آیه شریفه را از پیامبر صلی الله‏ علیه ‏و ‏آله ‏و سلم سؤال کردم.

پیامبر صلی الله‏ علیه ‏و ‏آله ‏و سلم در پاسخ فرمودند: سوگند به خدا که منظور پروردگار در این آیه جز شما نمی‏باشد. و «اولوا الأرحام» شمایید. پس اگر من از دنیا رفتم، پدرت علی از هرکس به جانشینی من شایسته‏تر است و هرگاه پدرت علی در گذشت، برادرت حسن به جانشینی او سزاوارتر است و هرگاه حسن از دنیا رفت، تو به جانشینی او لایق‏تری.

عرض کردم: ای رسول خدا! چه کسی پس از من به جانشینی من سزاوارتر است؟

فرمود: فرزندت علی، سپس فرزندش محمد، سپس فرزندش جعفر، سپس فرزندش موسی، سپس فرزندش علی، سپس فرزندش محمد، سپس فرزندش علی، سپس فرزندش حسن؛ پس هرگاه حسن از دنیا رفت، غیبت در نهمین فرزند تو رخ می‏دهد و این نه امام، از نسل تو هستند. خدا به آنان دانش و فهم مرا عطا فرموده است و سرشت آنان از سرشت من است.²

 

ج ـ منظور از (انّ السمع و البصر و الفؤاد) چیست؟

عبدالعظیم فرزند عبداللّه حسنی گوید: سرورم امام هادی علیه‏السلام از پدران خود، از امام حسین علیه‏السلام نقل کرده است که رسول خدا صلی الله‏ علیه ‏و ‏آله ‏و سلم فرمود: همانا ابوبکر نسبت به من همچون گوش، و عمر همچون چشم و عثمان همچون دل است. امام حسین علیه‏السلام می‏فرماید: فردای آن روز خدمت پیامبر صلی الله‏ علیه ‏و ‏آله ‏و سلم مشرّف شدم در حالی که در محضر او امیرمؤمنان علیه‏السلام ، ابوبکر، عمر و عثمان شرفیاب بودند. از حضرت سؤال کردم: ای جدّ بزرگوار! دیروز از شما در باره این صحابه سخنی شنیدم؛ منظور چیست؟

پیامبر صلی الله‏ علیه ‏و ‏آله ‏و سلم فرمود: آری. سپس به آن سه نفر اشاره کرده، فرمود: آنان همانند گوش و چشم و دل‏اند و به زودی در روز قیامت در مورد این وصیّ من ـ سپس به علی علیه‏السلام اشاره فرمود ـ از آنان سؤال می‏شود. خدای سبحان می‏فرماید: «انّ السمع و البصر و الفؤاد کلّ اولئک کان عنه مسئولاً»³ سپس فرمود: سوگند به عزّت پروردگارم که همه امت من در روز قیامت نگه داشته می‏شوند و از آنان در باره ولایت علی علیه‏السلام سؤال می‏شود و این، همان فرموده خدای سبحان است که «و نگاهشان دارید که سؤال می‏شوند».⁴

 

د ـ شفا یافتن به برکت سوره حمد

علامه مجلسی می‏نویسد: از امیرمؤمنان علیه‏السلام نقل شده که فرمود: وقتی امام حسین علیه‏السلام بیمار شد، مادرش فاطمه علیها‏السلام او را نزد پیامبر صلی الله‏ علیه ‏و ‏آله ‏و سلم برد و عرض کرد: یا رسول اللّه! دعا کن خداوند به پسرت شفا عنایت فرماید. رسول خدا صلی الله‏ علیه ‏و ‏آله ‏و سلم فرمود: دخترم! خداوند متعال همان کسی است که او را به تو هبه کرد و او قادر است که پسرت را شفا دهد. در همان وقت جبرئیل نازل شد و عرض کرد: یا محمد! به درستی که خداوند متعال سوره‏ای را بر شما نازل نکرده، مگر این که در آن، حرف «فاء» می‏باشد. و هر فایی از آفت است؛ جز سوره حمد که در آن، حرف فاء نیامده است. پس ظرف آبی طلب کن و بر آن چهل مرتبه سوره حمد را بخوان. سپس آن آب را بر حسین بپاش که خداوند در اثر چنین کاری، به حسین شفا خواهد داد. پیامبر صلی الله‏ علیه ‏و ‏آله ‏و سلم چنین کرد و امام حسین علیه‏السلام عافیت یافت.⁵

نویسنده: محمد جواد طبسى

فرآوری: شکوری_گروه دین و اندیشه تبیان

نوشته شده در دوشنبه 89/9/22 ساعت 9:59 صبح به قلم من منتظرم ❤ دیدگاه منتظران ( ) ❤